Campagne “Stoppen met roken”, deel 2

Gepubliceerd 2 oktober 2020

Is het de taak van de kraamverzorgende om stoppen met roken te bespreken?
Het is een gezamenlijke taak van alle zorgverleners uit de geboorteketen, en daarmee ook van de kraamverzorgende. Want het uitgangspunt is het bevorderen van de gezondheid van moeder en kind.
De verloskundige motiveert aanstaande ouders om te stoppen met roken. Daarna is het belangrijk dat kraamverzorgenden ondersteuning bieden bij het rookvrij blijven na de zwangerschap. Sommige ouders zijn namelijk in de veronderstelling dat er geen risico’s meer zijn, nu het kind niet meer in de buik zit en ouders buiten roken. Uitleg over derdehands rook en de uitleg over nicotine in de borstvoeding kan ouders nieuwe impulsen geven om te stoppen met roken.
Het is belangrijk om voor de kinderen in het gezin en voor jezelf als kraamverzorgende, een rookvrije omgeving te creëren. Dit betekent dat je medeverantwoordelijk bent voor het bespreekbaar maken van roken binnen het gezin.
Zie ook Beleidsuitgangspunten Kraamzorg voor Taskforce rookvrije start en Zorgprotocol rookvrij opgroeien van KCKZ
Maar dit zegt niet dat het altijd gemakkelijk is om het stoppen met roken bespreekbaar maken. Er volgen aanwijzingen en handvaten om je hiermee te kunnen helpen.

Bespreken van ‘De rookvrije start’ in het kraambed
Het is niet alleen belangrijk om te weten óf iemand rookt, maar ook welke stappen er door de verloskundige tijdens de zwangerschap al zijn genomen met het stoppen van roken en hoe je de ouders verder kan ondersteunen. Slechts een klein deel van de kraamverzorgenden geeft aan deze informatie vanuit de verloskundige overgedragen te krijgen.[1] Je kunt hier gerust naar vragen.
Tijdens het kraambed kom je in aanraking met ouders die roken of hebben gerookt. Het blijkt ook dat het bespreken van stoppen met roken niet vaak door de kraamverzorgende wordt besproken.1 Terwijl juist het bespreken van stoppen met roken (en herhalen van de boodschap) kan bijdragen aan het rookvrij opgroeien van het kind. Dus geef een duidelijk stopadvies en zet altijd in op volledig stoppen (ipv. minderen).
Om ouders nog beter te kunnen ondersteunen in het (blijven) stoppen met roken in het kraambed en het bespreekbaar te maken, is er een  e-learning ontwikkeld door het Trimbos voor zorgprofessionals: Rookvrije start Een vervolg hierop is: Begrijpelijk communiceren

Er zijn folders en filmpjes ontwikkeld die je kunt gebruiken om roken gemakkelijker bespreekbaar te maken binnen het kraamgezin:

Met het verwijskaartje voor Rookvrije Ouders kan je de ouder (na afstemming) via Rookvrije Ouders doorverwijzen voor extra ondersteuning.

Alle folders en de tekenfilm zijn online te vinden zodat je de folders tijdens je aanwezigheid in het gezin kunt bespreken.

Bespreken van ‘De rookvrije start’ bij de intake
Tijdens de intake wordt het onderwerp roken meestal besproken. Uit de verkenning “stoppen-met-roken beleid in de kraamzorg” blijkt, dat de meeste kraamverzorgenden weten of er gerookt wordt voordat ze in het kraamgezin komen. Vaak is onbekend of ouders gestopt zijn met roken voor of tijdens de zwangerschap. Net als het vaak onbekend is of familieleden en/of directe vrienden, die betrokken zijn bij het gezin, roken. Om een kraamgezin goed te kunnen ondersteunen bij het rookvrij blijven of het stoppen met roken is deze informatie belangrijk.
Mochten (één van) de ouders roken in het kraambed, dan is het nodig om een rookvrije werkplek te creëren. Risico’s van meeroken en 3e hands roken moeten bij de intake al besproken worden.
Voor een hulp bij een intake  of hulp bij het bespreken tijdens het kraambed, kan deze kaart gebruikt worden. Klik de kaart aan:

Weetje: In juni 2020 is de e-learning ‘Begrijpelijk communiceren’ gelanceerd. In de periode juni t/m september 2020 hebben maar liefst 538 kraamverzorgenden deze e-learning gemaakt. Deze E-learning is van het Trimbos Instituut en kunt u vinden in onze scholingsagenda op onze website.

Succes met het bespreekbaar maken!

[1] Zie de verkenning “stoppen-met-roken beleid in de kraamzorg”

Ook interessant!

Antwoorden op vragen over voeding van ouders vind je bij het Voedingscentrum 

Het Voedingscentrum heeft voor kraamverzorgenden een nieuwe landingspagina www.voedingscentrum.nl/kraamzorg samengesteld. Op de pagina vind je alle informatie en materialen die je als kraamverzorgende kunt gebruiken voor ouders in de kraamperiode. Bijvoorbeeld […] Lees meer

Kansrijke Start 5 jaar: Maken jullie het verschil?

Een belangrijke pijler van het Actieprogramma Kansrijke Start is het stimuleren van de verbinding tussen het medisch en sociaal domein, zodat de hulp en ondersteuning aan (a.s.) ouders in kwetsbare […] Lees meer

Ter informatie vanuit de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV)

Op 31 augustus 2023 heeft het KNOV-bestuur een nieuw standpunt Neonatale Saturatiemeting vastgesteld. Dit nieuwe standpunt houdt in dat zij, bij een eerste lijn populatie, een standaard saturatiemeting bij de […] Lees meer

Meld je aan voor het gratis online symposium ‘de kunst van borstvoeding’

In de landelijke Borstvoedingsweek, op dinsdag 3 oktober van 14.30 – 17.00 uur, organiseert het Voedingscentrum en de Landelijke Borstvoedingsraad een gratis online symposium ‘de kunst van borstvoeding’. Tijdens dit […] Lees meer

Op veler verzoek is hij er weer tijdens de Landelijke Borstvoedingsweek: ‘De limited edition bijtring’. Bestel nu gratis!

In het kader van de Landelijke Borstvoedingsweek (2 t/m 8 oktober 2023) is hij weer gratis te bestellen: ‘de limited edition bijting’. Op veler verzoek heeft het Voedingscentrum deze unieke […] Lees meer

Denk mee aan een alcoholvrije start!

Als kraamverzorgende kom je dicht bij nieuwe gezinnen en maken veel ouders gebruik van je advies en kennis. Maar bespreek jij ook alcoholgebruik met ouders? En weet je genoeg van […] Lees meer

Tip voor ouders en kraamverzorgenden: ‘Podcastserie Ontroostbaar’

Wij ontvingen een persbericht over de Podcastserie Ontroostbaar. Deze podcast geeft inzicht wat de impact van een huilbaby binnen een gezin kan zijn.  Hoe is het om een baby te […] Lees meer

Nieuwe protocollen omgeving

Het Kenniscentrum Kraamzorg heeft naast de website www.kenniscentrumkraamzorg.nl een nieuwe site https://protocollen.kckz.nl/ waarin alle Landelijke Protocollen Kraamzorg staan. In de afgelopen maanden hebben we alle bestaande protocollen overgezet naar het […] Lees meer

Nascholingsmodules KCKZ niet meer beschikbaar

Na het aanpassen van de protocollen hebben wij de inhoud van onze nascholingsmodules kritisch bekeken. Inhoudelijk voldoen de modules niet meer en is er voldoende aanbod voor deze onderwerpen in klassikale […] Lees meer

Termijn verloting vrijkaarten congres ‘Zorg rondom de geboorte’ verlengd!

Kom je ook naar het Congres in de Reehorst in Ede? Op 10 oktober 2023 organiseren we samen met Congressen MetZorg het congres Zorg rondom de geboorte. Het congres is […] Lees meer