Veilige warmtezorg voor pasgeborenen: Inzichten uit de informatiebijeenkomsten

Gepubliceerd 7 april 2025

De afgelopen tijd hebben we met veel enthousiasme drie inspirerende informatiebijeenkomsten georganiseerd over warmtezorg voor pasgeborenen. Dit deden we naar aanleiding van de aanbevelingen van de Brandwondenstichting en VeiligheidNL om geen kruiken met kokend water meer te gebruiken bij een pasgeborene in bed. De stijging in het aantal meldingen van brandwonden door stralingswarmte van kruiken vraagt om een andere benadering. Met een grote groep kraamverzorgenden hebben we waardevolle kennis en ervaringen uitgewisseld. Het doel? Samen ontdekken hoe we pasgeborenen veilig en effectief warm kunnen krijgen én houden zonder het gebruik van een kokend water kruik.

Als KCKZ blijven we in gesprek met de Brandwondenstichting en VeiligheidNL om een landelijk advies te formuleren die we kunnen delen met toekomstige ouders en zorgprofessionals. Daarnaast zijn we nauw betrokken bij de multidisciplinaire richtlijn ‘Temperatuurregulatie’, waarin alle wetenschappelijke kennis over het reguleren van de lichaamstemperatuur van pasgeborenen wordt verzameld. De uiteindelijke aanbeveling en het protocol vanuit KCKZ wordt aangepast als de richtlijn hier meer duidelijkheid over geeft. Aangezien er nog maar weinig onderzoek is gedaan naar warmtezorg, zijn de ervaringen van kraamverzorgenden en andere zorgprofessionals extra waardevol. Het KCKZ brengt dit dan ook in bij de ontwikkeling van de Richtlijn.

Tot het uitkomen van de richtlijn verzamelen wij praktijkervaringen die we van de deelnemende kraamverzorgenden aan de informatiebijeenkomsten gekregen hebben. Deze ervaringen zijn te verdelen in twee categorieën, namelijk om de pasgeborene op temperatuur te krijgen of te houden. Een pasgeborene met een (te)lage lichaamstemperatuur wil je op temperatuur krijgen. Een pasgeborene met een goede lichaamstemperatuur wil je op temperatuur houden zodat hij zich comfortabel voelt en geen energie verliest aan het warm worden.

Ter informatie de praktijkervaringen uit het veld die wij verzameld hebben tijdens de bijeenkomsten, en doorgeven aan jullie:

Op temperatuur krijgen:

  • De beste manier is huid-op-huidcontact: de lichaamstemperatuur van de ouder past zich aan, aan de pasgeborene. Zie het protocol ‘Huid-op-huidcontact’.
  • Extra voeden: vaker aanleggen bij borstvoeding, kolven, en in overleg met de verloskundige eventueel bijvoeden.

Op temperatuur houden:

  • Voorverwarmen van bedje, kleertjes en omslagdoek, dat kan wel met een kokend water kruik. Verwijder de kruik wel, voordat de pasgeborene in bed gelegd wordt.
  • Extra, goed passende, droge kleding: dubbele (wollen) sokjes, een dubbel mutsje en nauwsluitende kleertjes om warmteverlies te minimaliseren.
  • Omgevingstemperatuur aanpassen: houd deuren en ramen gesloten en voorkom tocht. Zet eventueel een kacheltje aan bij het verschonen.
  • Gebruik van wol: wollen dekens, kleding en omslagdoeken helpen de warmte vast te houden. Een ‘eigen’ wollen deken als kraamverzorgende meenemen kan een mooi alternatief zijn als er in het gezin geen wol aanwezig is.
  • Gebruik natuurstoffen zoals wol en katoen, in plaats van synthetische stoffen. Fleece ademt niet, maar kan wel warmte vasthouden.
  • Het herintroduceren van moltondoeken: deze kunnen als onderlaken of benendoek extra warmte vasthouden.
  • Vermijden van matrasjes met luchtgaten en dunne matrasjes die snel afkoelen.

Let op:

  • Gebruik geen elektrische kruiken of pitten kruiken als de pasgeborene in bed ligt, alleen voor het opwarmen van de kleding of het bedje.
  • Gebruik geen elektrische deken in het babybed.

Wij willen alle deelnemers ontzettend bedanken voor hun waardevolle inbreng en het meedenken over deze belangrijke ontwikkeling. Samen zetten we stappen om het aantal brandwonden bij baby’s drastisch te verminderen.

Heb jij nog een aanvullende tip? Laat het ons weten door een e-mail te sturen naar protocollen@kenniscentrumkraamzorg.nl. Dit is nog maar het begin van een veilige en innovatieve toekomst voor warmtezorg. We houden jullie op de hoogte van verdere ontwikkelingen!

Ook interessant!

Passende kraamzorg begint hier: Ontdek de nieuwe website voor de transitie van de kraamzorg!

We hebben goed nieuws: de website www.passendekraamzorg.nl is live! Deze website is speciaal ontwikkeld om jou – en alle anderen die werken in de Geboortezorg – op de hoogte te […] Lees meer

Nieuw hiv-protocol voor jou als kraamverzorgende

Nieuw hiv-protocol: alles wat jij als kraamverzorgende wilt weten! Er is een nieuw hiv-protocol, speciaal voor jou als kraamverzorgende. In dit protocol vind je alle praktische informatie die je nodig […] Lees meer

Kraamkunde podcast aflevering 7: Taalontwikkeling in de eerste periode na de geboorte

Kletsen met een baby? Ja graag! Ontdek waarom in de nieuwe Kraamkunde aflevering: Taalontwikkeling in de eerste periode na de geboorte! Wist je dat baby’s al in de baarmoeder klanken […] Lees meer

Webinar aankondiging: Van angst naar actie – het belang van Veilig Melden voor zorgverleners

Wil je meer weten over veilig melden bij zorgelijke situaties? Dan is het Webinar ‘Van angst naar actie – het belang van Veilig Melden voor zorgverleners’ iets voor jou! Tijdens […] Lees meer

Bescherming tegen RS-virus: mogelijk vaccinatie vanaf najaar 2025

Plannen voor RS-vaccinatie najaar 2025 in de maak Het RIVM streeft ernaar vanaf het najaar 2025 een vaccinatie tegen het RS-virus aan te bieden aan alle baby’s in Nederland. Wat […] Lees meer

Informatiebijeenkomsten 2025: Data en onderwerpen

De data en onderwerpen voor de informatiebijeenkomsten in 2025 zijn bekend. Er zijn drie verschillende onderwerpen: 1) Meldcode & Agressie, 2) Omgang met nieuwe producten binnen de Geboortezorg, 3) Herregistratie […] Lees meer

(Borst)voedingsvoorlichting: praktische hulpmiddelen voor jou als kraamverzorgende

Tijdens de kraamweek spelen kraamverzorgenden een belangrijke rol in het ondersteunen van ouders bij vragen over voeding. Het Voedingscentrum biedt daarvoor praktische materialen die je direct kunt inzetten in je […] Lees meer

Terugblik: Geboortezorg Vakdag 2025

Op 11 april 2025 vond de Geboortezorg Vakdag plaats, en wij van het KCKZ waren er natuurlijk bij! Het was een mooie gelegenheid om vele kraamverzorgenden te ontmoeten, in gesprek […] Lees meer

Samenvatting: Transitie van de kraamzorg informatiesessies

In de afgelopen weken vonden er meerdere online informatiesessies plaats over de transitie van de kraamzorg richting 2030. Deze bijeenkomsten, georganiseerd door Bo Geboortezorg, de NBvK en het KCKZ, brachten […] Lees meer

Toelichting: Verschil tussen ‘Acute situaties in het kraambed’ en ‘Acute verloskunde’

In de kraamzorg ontstaan soms acute situaties. Er is verwarring over welke trainingen kraamverzorgenden moet volgen volgens Norm2023 voor verschillende acute situaties in het kraambed en in de verloskunde. Acute […] Lees meer