Eerste multidisciplinaire richtlijn over postnatale basiszorg voltooid

Gepubliceerd 12 juli 2018

Op 3 juli 2018 verscheen de multidisciplinaire richtlijn ‘Postnatale zorg-Verloskundige basiszorg voor moeder en kind’. Op initiatief van de KNOV is voor het eerst een multidisciplinaire richtlijn ontwikkeld door verloskundigen samen met het Kenniscentrum Kraamzorg (KCKZ), de Nederlandse Beroepsvereniging voor Kraamverzorgenden (NBVK), verloskundig actieve huisartsen (NHG) en de cliëntenorganisatie Hoe?Verder.

De richtlijn geeft aanbevelingen voor goede, integrale basiszorg voor moeder en kind vanaf de bevalling tot zes weken erna. Ongeveer 95% van de pas bevallen vrouwen brengt het kraambed geheel of gedeeltelijk thuis door. Op basis van de beste evidence beschrijft de richtlijn hoe de basale postnatale zorg optimaal kan worden afgestemd op de behoeften van de vrouw en haar pasgeborene. Alle zorgverleners die betrokken zijn bij de postnatale zorg in de thuissituatie zijn aangehaakt. Hierdoor kunnen de verschillende zorgverleners de zorg complementair leveren. Zo kunnen zij (kwetsbare) vrouwen en pasgeborenen optimaal ondersteunen en krijgt iedere kraamvrouw en pasgeboren baby eenzelfde basis voor postnatale zorg.

Modules en aanbevelingen
De nieuwe richtlijn bestaat uit twee modules. De eerste module beschrijft de inhoud van de postnatale zorg. Deze module is gebaseerd op de Engelse NICE richtlijn ‘Postnatal Care’, die vertaald en aangepast is aan de Nederlandse situatie. De tweede module beschrijft de organisatie van de integrale postnatale basiszorg. Deze module is afgestemd op de Zorgstandaard en geeft aanbevelingen over het aantal, de timing en de inhoud van de huisbezoeken in de kraamperiode en voor de nacontrole. En over de afspraken die in verloskundige samenwerkingsverbanden gemaakt moeten worden om de zorg te faciliteren.

De richtlijn bevat meerdere aanbevelingen voor zorgverleners. De drie belangrijkste aanbevelingen zijn:

  1. De postnatale zorg wordt aangepast aan de wensen en behoeften van de kraamvrouw (geïndividualiseerde zorg).
    De zorgverlener is alert op lichamelijke klachten en problemen bij het geven van borstvoeding . Maar ook op behoeften die de vrouw zelf misschien niet signaleert, bijvoorbeeld een sombere stemming, slecht slapen of dromen over de bevalling (postnatale depressie). De zorgverlener bepaalt in overleg met de kraamvrouw of er meer contactmomenten nodig zijn of dat het contact op andere momenten moet plaatsvinden.
  2. De postnatale basiszorg bestaat uit minimaal vier huisbezoeken en een nacontrole zes weken na de bevalling.
    De vier huisbezoeken worden afgelegd in de periode vanaf de bevalling tot ongeveer twee weken daarna. Alle vrouwen krijgen een nacontrole aangeboden waarbij wordt gemotiveerd waarom de nacontrole nuttig is.
  3. Evaluatie van de bevalling
    In de eerste week na de bevalling evalueert de zorgverlener die betrokken was bij de bevalling of de (coördinerend) zorgverlener de bevalling met de vrouw.

De richtlijn ‘Postnatale Zorg’ is de eerste richtlijn die volgens de nieuwe werkwijze van het Kennisinstituut van de Federatie Medisch Specialisten (KIMS) is ontwikkeld: naast multidisciplinair is dat modulair en met inbreng van cliënten.

Lees meer informatie over de Multidisciplinaire richtlijn Postnatale Zorg op de website van de KNOV.

Ook interessant!

Ontdek de Kraamkunde podcast deze zomer

Een zomerse dosis inspiratie Ga jij binnenkort op een welverdiende vakantie? Of je nu met je slippers in het zand ligt, kilometers maakt op de snelweg of hoog boven de […] Lees meer

RSV-immunisatie voor baby’s start in 2025

Het RIVM meldt dat vanaf 8 september 2025 gestart wordt met het immuniseren van baby’s tegen het RS-virus. Dit geldt voor alle baby’s geboren op of na 1 april 2025. […] Lees meer

Snel en gericht doorverwijzen? Ontdek de zorgpadentool

Zie jij bij een kraamgezin signalen die aandacht verdienen, zoals geldzorgen, middelengebruik, huiselijk geweld of laaggeletterdheid? Dan wil je snel en goed verwijzen. Maar dat is soms lastig, omdat elke […] Lees meer

Motie over behoud van kraamzorg aangenomen in de Tweede Kamer

Op 18 juni 2025 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen over het behoud van de kraamzorg. Hiermee is afgesproken om maatregelen te treffen en in ieder geval te zorgen […] Lees meer

Aan alle zzp’ers in de kraamzorg: Sluit je aan bij de Wachtlijsttool Kraamzorg

Help kraamgezinnen tijdens code rood en maak het verschil met de Wachtlijsttool! Aan alle zzp’ers werkzaam in de kraamzorg, De drukke zomermaanden staan weer voor de deur en hoewel we […] Lees meer

Aanhoudende hitte: Zo zorg je goed voor jezelf en het kraamgezin

Deze week loopt de temperatuur flink op. In grote delen van het land wordt het de komende dagen ruim boven de 30 graden. Ook in de nacht wordt het niet […] Lees meer

Nieuwe babygadgets onder de loep: jouw praktijkervaring gevraagd!

Jij staat aan de wieg van een nieuw leven en bent vaak de eerste die nieuwe babyproducten in huis tegenkomt. Wij organiseren binnenkort een digitale bijeenkomst waarin we samen inzoomen […] Lees meer

Terugblik – Webinar ‘Van angst naar actie: het belang van veilig melden voor zorgverleners

Webinar ‘Van angst naar actie: het belang van veilig melden voor zorgverleners’ – een groot succes! Als zorgverlener wil je graag handelen als je je zorgen maakt over een onveilig […] Lees meer

Hielprik en gehoortest: waarom snel geboorteaangifte doen zo belangrijk is

Kort na de geboorte komt een screener langs bij een kraamgezin voor de hielprik, en vaak ook voor een gehoortest. Het is belangrijk dat deze onderzoeken op tijd worden uitgevoerd. […] Lees meer

Persbericht – Kraamzorgsector roept op: eerlijke tarieven zijn noodzakelijk

Kraamzorgsector roept op: eerlijke tarieven zijn noodzakelijk De kraamzorgsector benadrukt opnieuw met klem het belang van eerlijke en kostendekkende tarieven voor de kraamzorgsector. Aanleiding hiervoor is het initiatief van vakbonden […] Lees meer