Meest gestelde vragen over de werkwijze tijdens de Coronacrisis (versie 7-7-2020)

Gepubliceerd 12 mei 2020

We krijgen per mail heel veel vragen van kraamverzorgenden en hebben deze samengevat in een overzicht:

1. Waar halen we de beschermende materialen vandaan voor de zorg in het kraambed?
Uitgangspunt bij het leveren van zorg bij een (vermeende) COVID-19 besmetting van de kraamvrouw of een gezinslid is: Zorg wordt verleend bij beschikbaarheid van beschermingsmiddelen kraamperiode.

Uw kraamzorgorganisatie kan PBM aanvragen via het portaal van Mediq: Mijn MedBIS. Mediq heeft hiervoor een speciale PBM aanvraagomgeving ingericht. Bij het aanmaken van een account moet uw kraamzorgorganisatie aangeven waarom zij PBM nodig heeft. Bij de aanvraag wordt verzocht om rekening te houden met de RIVM richtlijnen voor gepast gebruik van PBM; zie ook de site van Bo: https://bogeboortezorg.nl/persoonlijke-beschermingsmiddelen-pbm/

Overleg als zelfstandige zo nodig met de verloskundige wie de zorg gaat leveren en met de GGD waar je de persoonlijk beschermende middelen kan krijgen?

Vervangen van beschermende middelen: Beschermende bril kan worden vervangen door een vuurwerkbril. Schort kan worden vervangen door niet pluizige kleding gewassen op 60 graden. (zie werkinstructie Thuisisolatie bij coronabesmetting tijdens Kraambed)

2. Moeten we kraamverzorgenden niet beschermen bij alle gezinnen? Je weet maar nooit?
Nee, het advies van het RIVM is dat je geen extra persoonlijke beschermingsmiddelen[1] (PBM) hoeft aan te doen; alleen de extra hygiënische maatregelen toepast die voor iedereen gelden (zie werkinstructie tijdens coronacrisis Veilig werken in de kraamzorg in een(ogenschijnlijk) niet-besmette situatie). Tenzij je tot een groep kwetsbare kraamverzorgenden behoort of in een gezin moet werken met een hoestende cliënt verdacht van covid-19.

Kwetsbare kraamverzorgenden zijn volgens het RIVM medewerkers die een verhoogd risico hebben op een ernstig beloop COVID-19. Op de website van het LCI/RIVM is te vinden wanneer iemand in een risicogroep valt. Voor deze groepen kraamverzorgenden kan extra bescherming geregeld worden, bijvoorbeeld in de vorm van PBM of een spatscherm.

Kraamverzorgenden moeten altijd PBM gebruiken wanneer sprake is van een hoestende/niezende client verdacht voor COVID-19. In dit geval bestaan PBM uit een mondneusmasker, bril, schort en wegwerphandschoenen voor de medewerker.

[1] PBM: Persoonlijke  beschermende middelen zijn spatbril, schort met lange mouwen, mondkapje en handschoenen

3. Wat te doen bij de gezinnen zonder symptomen van besmetting?
Zie werkinstructie tijdens coronacrisis Veilig werken in de kraamzorg in een(ogenschijnlijk) niet-besmette situatie.

4. Hoe kan ik een luier gebruiken om te wegen in plaats van een hangmatje?
Neem een grote hydrofieldoek. Leg de baby schuin in de doek. Maak een platte knoop van de punten aan de zijkant en aan de lus die ontstaat maak je de unster vast. Ook bij geen besmetting zo lang het coronavirus heerst geen hangmatjes gebruiken.

5. Wat doe ik als er niet genoeg PBM zijn en je moet wel zorg leveren?
Neem contact op met je leidinggevende. Die is verantwoordelijk voor het scheppen van een veilige werksituatie. Zij kunnen PBM aanvragen via het portaal van Mediq: Mijn MedBIS. Mediq heeft hiervoor een speciale PBM aanvraagomgeving ingericht.

Het verdeelmodel is van kracht gegaan om de PBM die ter beschikking zijn eerlijk te verdelen over zorgmedewerkers o.b.v. urgentie.

6. Wat doe ik als iemand uit mijn eigen gezin tot de kwetsbare groep behoort?
Neem contact op met je kraamzorgorganisatie. Op de website van het LCI/RIVM is te vinden wanneer iemand in een risicogroep valt.

7. Kunnen we niet alleen zorg geven via face time?
Als je werkt volgens de instructies en alle sociale contacten die niet nodig zijn vermijdt, is er geen reden zorg te geven via face time.

8. Mag ik mijn telefoon gebruiken?
Ja, dat mag, maar neem hierbij de volgende richtlijnen in acht:
• Reinig (communicatie)apparatuur dagelijks.
• Maak vooraf én achteraf je handen schoon bij het gebruik van (communicatie)apparatuur tijdens cliëntgebonden werkzaamheden.

9. Hoe moet ik zorg op afstand geven?
Met zorg op afstand bedoelen we: Instructies en begeleiding aanbieden aan de ouders, als je niet daadwerkelijk aanwezig bent in het gezin. Dit kan door bijvoorbeeld beeldbellen of het laten zien van instructiefilmpjes en apps.

10. Moet ik mijn uniform in de sluis uittrekken bij thuisisolatie?
Ja, als je geen schort hebt, moet je je schone uniform aan- en uittrekken in de sluis of je uniform al thuis aantrekken en schone kleren meenemen.

11. Moet ik mijn schoenen aan- en uittrekken tijdens de coronacrisis?
Je kunt werkschoenen meenemen naar het gezin en daar achterlaten. Of je nu werkschoenen aan hebt of niet, na elke werkdag of bij zichtbaar vies worden, de (werk)schoenen huishoudelijk schoonmaken[2]

[2] https://www.rivm.nl/hygienerichtlijnen/hygieneadviezenthuiszorg

12. Waar moet ik op letten bij het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen?

Zie kaart: https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/uploads/20200312_nhg_praktijkkaart_aan-_en_uittrekken_van_persoonlijke_beschermingsmiddelen.pdf

Instructiefilms

13. Heb je een instructiefilm voor aan- en uittrekken van de PBM?
Hieronder 2 filmpjes:
1. een filmpje uittrekken PBM
2. Aantrekken en uittrekken PBM

14. Hoe instrueer ik mensen die een andere taal spreken over de hygiëne en veiligheidsmaatregelen?
Er is een ‘handreiking kraamzorg op afstand’ ontwikkeld. Bij de gezondheidsadviezen staan in verschillende talen de hygiëne en de veiligheidsmaatregelen met betrekking tot corona omschreven.

Via de tolkentelefoon door de verloskundige of via de tolkentelefoon van het ziekenhuis, kan duidelijk gemaakt worden, welke beschermende maatregelen er zijn genomen in het kraambed.

Er is een instructiekaart voor laaggeletterden ontwikkeld door KCKZ, welke ook gebruikt kan worden voor anderstaligen. Deze instructiekaart kan je geven voor je start in een kraamgezin om ze beter te informeren en te instrueren. 

15. Mag ik de baby in bad doen bij een gezin zonder symptomen van corona?
Ja, je mag de baby in bad doen.

16. Hoe moet ik desinfecteren als ik geen alcohol heb?
• Huishoudbleek moet verdund worden in koud water.
• Verhouding: 250 ml pure bleek op 10 liter water (=50 ml bleek op 2 liter water) gebruiken.
• De chlooroplossing minimaal 5 minuten laten inwerken.
• Naspoelen met schoon water.
• Schoonmaakdoekje: Na gebruik doekje niet opnieuw in emmer stoppen maar nieuw schoon doekje gebruiken. Doekje (wegwerp) meteen weggooien of wassen op 60 graden.

17. Gelden er andere regels als de kraamvrouw corona heeft en de anderen bewoners nog niet?
Voor de kraamverzorgende is er geen verschil in handelen bij thuisisolatie met of zonder huisgenoten. Pas de normale hygiëneregels toe en gebruik de genoemde persoonlijke beschermingsmiddelen zowel in de ruimtes waar de patiënt verblijft als waar de huisgenoten verblijven.

18. Waar kunnen we cliënten naar verwijzen als ze algemene vragen hebben over het corona virus?
Op de website www.allesoverzwanger.nl is een speciale pagina ingericht waarop de veelgestelde vragen van cliënten over het coronavirus zijn beantwoord.

19. Welk mondkapjes moeten we gebruiken?
Kraamverzorgende: Chirurgisch mondneusmasker type IIR (staat op doos) of FFP1-masker.
Kraamvrouw besmet met coronavirus: Chirurgisch mondneusmasker type II.

20. Moeten kraamverzorgenden met hoofddoeken om ook de hoofddoeken in de ‘sluis’ verwisselen bij een mogelijke besmetting?
De hoofddoeken horen dan ook bij het uniform en moeten net als het uniform in de sluis verwisseld worden.

21. Is het assisteren bij een bad bevalling gevaarlijk?
Het blijkt uit onderzoek[3] dat juist als cliënten in bad bevallen, ze minder besmettelijk zijn voor hun omgeving.

[3] Oxford Brookes University: Coronavirus COVID-19: Supporting healthy pregnant women to safely give birth. Birth 29th April 2020; Dr Ethel Burns, Senior Lecturer Midwifery, Oxford Brookes University, Dr Claire Feeley, Associate lecturer, Oxford Brookes University

.

Heb je nog vragen die hier niet beantwoord zijn:
Stuur je vraag per mail naar het KCKZ: info@kenniscentrumkraamzorg.nl. Wij beantwoorden zoveel mogelijk vragen en vullen het bovenstaande overzicht aan. De kraamzorgorganisaties kunnen met hun arbeidsgerelateerde en/of randvoorwaardelijke vragen bij Bo Geboortezorg terecht.

Ook interessant!

Medewerking gezocht!

Wij (Fenna en Isabel) zijn twee vierdejaars studenten Verloskunde aan de Hogeschool Rotterdam. In samenwerking met het KCKZ gaan wij beginnen aan ons afstudeeronderzoek. Hiervoor hebben we jullie hulp nodig! […] Lees meer

De Handreiking ondersteuning bij de transitie van de pasgeborene in de thuissituatie

De Handreiking ondersteuning bij de transitie van de pasgeborene in de thuissituatie is nu gepubliceerd door de KNOV en is mede ontwikkeld door het KCKZ. Deze handreiking actualiseert de reanimatiezorg […] Lees meer

Feestelijke première van de documentaire ‘Een goed begin – bevallen in Nederland’

Filmmakers Ane C. Ose en Jet Homoet van Vertelburo geven via de persoonlijke verhalen van verloskundigen, kraamverzorgenden en een gynaecoloog, een ongekende inkijk in hun werk en de Nederlandse Geboortezorg, […] Lees meer

Geef je nu op! Congres Rookvrije Start: 9 maart 2023

Kom op 9 maart naar het congres #RookvrijeStart: ‘Van dromen naar doen’. Door verschillende workshops, ludieke plenaire sessies en het uitwisselen van ervaringen krijg je meer kennis, tips en handvaten […] Lees meer

Start campagne ‘Wijzer met de meldcode’

In mei 2022 deed Augeo Foundation een oproep naar ervaringen met de meldcode en de toepassing daarvan in de praktijk. Aanleiding was de opdracht van het Ministerie van VWS met […] Lees meer

Ongewenste variatie van risicoselectie in de Geboortezorg

Op vrijdag 10 februari verdedigt verloskundige Bahareh Goodarzi aan de Vrije Universiteit Amsterdam haar proefschrift ‘Putting risk in its place: the complexity of risk selection in maternal and newborn care’. […] Lees meer

Kraamzorg thuis goed en veilig

Deskundige en gemotiveerde kraamverzorgenden zorgen voor een goede en veilige start voor pasgeboren baby’s en hun moeder en gezin. Maar ook de kraamzorg kampt met tekort aan personeel. Daardoor krijgt […] Lees meer

Geboortecijfers CBS

Het CBS maakt maandelijks het geboortecijfer bekend, Bo Geboortezorg brengt dit in kaart. Dit zijn de cijfers tot en met november 2022, de belangrijkste bevindingen staan hieronder op een rijtje: […] Lees meer

Gezonde voeding bespreken tijdens het intakegesprek

Gezond en gevarieerd eten is belangrijk tijdens de zwangerschap, zowel voor de moeder als voor het kind. Als de moeder bijvoorbeeld eet volgens de Schijf van Vijf krijgt de baby […] Lees meer

Goede voornemens? Ga in gesprek over roken!

Een nieuw jaar betekent voor veel mensen een nieuwe start. Veel mensen die roken hebben het goede voornemen te stoppen. De landelijke campagne PUUR rookvrij is daarom sinds 12 december […] Lees meer